واکنش جمعیت هایی از گز روغنی در محیط های مختلف کشت در تولید کالوس و باززایی

گز روغنی (moringa peregrina (forssk). fiori) از گونه های با ارزش جنگلی مناطق گرمسیری است که به سبب ویژگی های خاص رویشی و نیز برداشت بی رویۀ بذر و زادآوری نامناسب سال هاست در معرض خطر قرار گرفته است. این تحقیق به منظور مطالعۀ اثر چندین محیط کشت در تکثیر و ریز ازدیادی پایه هایی از سه جمعیت گز روغنی و اثر متقابل این دو عامل انجام شد. بدین منظور، بذر نارس از مناطق چانف، بنت، و کنشکی واقع در استان سیستان و بلوچستان جمع آوری شد و جوانه های حاصل از رویش بذر در هشت ترکیب از دو محیط کشت پایۀ ms و 2ms/1 با غلظت های متفاوت هورمون های ba و 2ip کشت شدند. گیاهچه های حاصل از شاخه زایی در دو محیط کشت مختلف ریشه دار شدند و در مخلوطی از پیت و ورمیکولایت مستقر شدند. برخی نمونه ها از جمعیت های مورد مطالعۀ دارای کالوس زایی با توان باززایی بالا بودند. تجزیۀ واریانس داده ها نشان داد بین جمعیت ها از نظر صفات تعداد شاخه، تعداد جوانۀ فعال، حجم کالوس تولید شده، و طول بلندترین شاخه، اختلاف معنی داری در سطح یک درصد وجود دارد. علاوه بر این، بین محیط کشت ها، در مورد کلیۀ صفات، جز حجم کالوس تولید شده، اختلاف معنی داری در سطح یک درصد وجود داشت. به نظر می رسد با کاهش غلظت عناصر غذایی پرمصرف در محیط کشت، میزان تولید شاخه در این گونه به طور معنی داری افزایش یابد. با توجه به منشأ متفاوت نمونه های گیاهی، تفاوت بین مناطق که ممکن است ناشی از تفاوت های ژنتیکی و تأثیر وضعیت محیطی باشد به خوبی آشکار شد.